piątek, 23 marca 2012

Times New Roman? na pewno nie.

Jakie kroje pisma są odpowiednie do używania w oznakowaniach? Niewiele fontów dziełowych i tytułowych zostało zaprojektowanych do stosowania w dużej skali. Kroje zbyt dekoracyjne również się nie sprawdza jeśli informacja wizualna ma istnieć przez wiele lat.
Na początku napiszę o dyplomowym projekcie Jerzego Noska: kroju pisma Bleriot zaprojektowanym na potrzeby lotnictwa. Zainteresował mnie ten krój, ponieważ jego geometryczna konstrukcja pisma, umożliwia czytelność nawet z dużej odległości. Charakterystyczna forma glifów sprawdza się w architekturze. Co prawda lotnictwo i architektura lotnisk jest dość wąska dziedziną, ale podobne wyznaczniki rządzą typografia stosowana w budynkach innego typu. Na pracę składają się cztery odmiany kroju pisma Bleriot oraz projekt oprogramowania do nanoszenia oznaczeń rejestracyjnych na samoloty znanych typów. 




















/ fonty używane w oznakowaniach:
/ FRUTIGER
/ BASALT
/ INTERSTATE
/ DIN SCHRIFT
/ FF INFO
/ HELVETICA
/ GOTHAM 
/ FUTURA
/ ROTIS


Frutiger i Basalt zostały zaprojektowane do napisów na szyldach i tablicach. Interstate i DIN Schrift również nadają się do umieszczania na budynkach chociaż zostały zaprojektowane do znaków drogowych. FF Info jest stosowany w przestrzeni publicznej. Popularnością obecnie cieszy się również Futura. Helvetica jest praktycznie wszędzie. Ten krój ma sam w sobie cechy architektoniczne także jego zastosowanie w budynkach jest w 99.9% przypadków uzasadnione i trafione. Ten krój powinien być jednak dość znacznie rozświetlony a nie przesadnie ściśnięty, co negatywnie wpływa na jego czytelność. Verdana, choć zaprojektowana do użycia na ekranach, jest na tyle neutralna i wyważona, że może występować w dużych rozmiarach. Gotham  jest oparty na szablonowych formach liter, więc również sprawdza się w oznakowaniach. 


/ fonty nie stosowane do oznakowań:

/ TRAJAN
/ CLARENDON
/ MONOTYPE BASKERVILLE
/ GARAMOND
/ COPPERPLATE GOTHIC


Ponieważ Trajan wywodzi się z inskrypcji na kolumnie Trajana, może być wykorzystywany jako użyteczna forma klasycznych liter rzymskich. Powinien jednak byc wycinanay w kamieniu. Clarendon bazuje na szaeregu różnych krojów wywodzących się z XIX wiecznych angielskich krohjów tytułowych. Garamond, to w zasadzie krój dziełowy. Coraz częściej pojawia się w oznakowaniach informacyjnych, choć ze względu na jego delikatność i misterność takie połączenie często wygląda dość dziwacznie. Cooperate Gothic nie traci popularności, chociaż trzeba wiedzieć, że lepiej wygląda na papierze firmowym niż na ścianie budynku. Baskerville to kolejny krój dziełowy, który nie nadzje się na napisy informacyjne. 




/ IKEA

Fani IKEI zrozumieją, że konieczne jest kilka słów o nowym kroju zaprojektowanym dla tego sklepu. Przez 50 lat w IKEI był stosowany krój IKEA Sans czyli Futura z niewielkimi zmianami kształtu glifów. W 2010 krój został zmieniony na Verdanę. Nie wszystkim ta zamiana przypadała do gustu. Ikoniczna Futura vs wszechobecna Verdana. Nawet rumuński projektant Marius Ursache rozpoczął głosowanie online, aby powstrzymać Ikeę od zmiany kroju! Zarzuca się, że firma zbudowała swoją reputację przez lata, a Futura w tym pomagała, jako, że jest to font bardzo charakterystyczny i nie tak popularny jak Verdana. 
Wiele klientów sklepu prawdopodobnie nie odnotowało  zmiany, jednak dla projektantów zmiana jest zauważalna. Moim zdaniem krytyka nowej identyfikacji nie do końca jest uzasadniona. Verdana została dostosowana do nowych warunków i całkiem dobrze się tam sprawdza. To fakt, że przez lata przyzwyczailiśmy się do Futury, ale bez przesady. Zmiany są potrzebne. 























środa, 21 marca 2012

Litery do siedzenia czyli typografia 3D


Funkcjonalność przede wszystkim. Litery zamieniają się w meble do siedzenia, przechowywania, oświetlenia, tym samym tworząc wnętrza bardzo wyraziste. Nie w każdym domu można znaleźć lampę w kształcie litery. Z czego wynika ta tendencja do  wykorzystywania typografii w dizajnie przedmiotów? Projektanci zdają sobie sprawę z potencjału kształtu każdej litery i możliwości wykorzystania nie tylko na papierze. 
Przybliżę sylwetki kilku projektantów, którzy robią typograficzny dizajn. Holenderski projektant Roeland Otten zaprojektował kolekcję 26 krzeseł o nazwie ABC Chairs ; każde krzesło jest jedną literą alfabetu. Otten studiował w Design Academy Eidhoven, rok po skończeniu studiów założył studio projektowe w Rotterdamie. Idee krzeseł wymyślił w 1999 roku, swój pomysł zrealizował jednak dopiero 10 lat później! Wyzwaniem dla projektanta było stworzenie serii, można powiedzieć całego fontu, który byłby atrakcyjny zarówno pod względem funkcjonalnym jak i ergonomicznym. Kształty liter muszą być podporządkowane trochę innym zasadom niż w przypadku typografii na papierze: przede wszystkim krzesła muszą być wygodne. Wysokość siedzisk to 46 i 80 cm, wykonane są z lakierowanego MDF. Pierwsza prezentacja mebli odbyła się podczas wydarzenia 100x Summer Design w Holandii.











































/ ABC Chairs / Roeland Otten

Z kolei projektanci francuskiej firmy TABISSO zaprojektowali kolekcję mebli umożliwiającą napisanie w przestrzeni czegokolwiek;) Zestaw foteli zawiera litery od A do Z i numery od 0 do 9, a lampy to nic innego jak 20 znaków interpunkcyjnych. Kolekcja stale się rozrasta. Takie meble pomagają spersonalizować wnętrze, np. klubu, baru czy wnętrza hotelu.

 















/ krzesła, lampy / Tabisso


piątek, 16 marca 2012

Drogowskaz czyli gdzie jesteś?

Typografia związana z architekturą, jeśli mówimy o informacji wizualnej pełni przede wszystkim funkcję użytkową. W tym przypadku liternictwo w architekturze powstaje tam gdzie zachodzi potrzeba przekazania informacji. Najbardziej oczywiste komunikaty dotyczą oznaczenia obiektów i wskazania położenia. Napisy mogą być proste, dyskretne, nierzucające się w oczy. Jednak coraz częściej projektowane są gigantyczne litery
i cyfry zintegrowane z budynkiem.


Paula Scher, Pentagram
/ korporacja Bloomberg / NY, USA



























Paula Scher z firmy projektowej Pentagram wykorzystuje litery w dużej skali, żeby nadać budynkowi czytelny charakter. W centrali korporacyjnej  Bloomberg na dziewięciu kondygnacjach zaprojektowała ogromne cyfry załamujące się na podłodze, ścianie i suficie, służące do oznaczenia poziomów. Efekt fantastyczny. 

Wyrazy muszą być integralną częścią miejsca, w którym się znajdują, a materiały użyte do wykonania liter pasować do budulca z jakiego wykonano budynek. Elementy informacji wizualnej, muszą się znaleźć we właściwym miejscu, aby potencjalny użytkownik miał szansę odebrać przekazywaną informację. Massimo Vignelli opisał system oznakowania stacji nowojorskiego metra takim stwierdzeniem Informacje kierowane do pasażerów zawsze były przekazywane wyłącznie w punkcie podejmowania decyzji, nigdy wcześniej ani nigdy później. To samo odnosi się do systemów informacji wizualnej w budynkach. Każdy znak typograficzny musi znaleźć się w odpowiednim miejscu w odpowiednim czasie. Nie jest to proste zwłaszcza, że w przypadku umieszczania napisów na elementacharchitektonicznych, mamy do czynienia z przestrzeniami 3d i projektując trzeba wziąć pod uwagę także kąt patrzenia użytkownika. W niektórych sytuacjach napisy w miejscach publicznych, nawet największe, nie powinny zbyt rzucać się w oczy, a z drugiej strony nawet drobne informacje muszą być w razie potrzeby łatwe do zauważenia. Nieważne czy litery są małe czy duże, ważne żeby pasowały do otoczenia. Architekci i projektanci coraz odważniej wykorzystują typografię. Można powiedzieć, że architektura i projektowanie stapia się w jedno i trudno te dwie dziedziny oddzielić. 


Moją uwagę zwracają projekty niemieckiego biura projektowego Uebele. Jednym z przykładów jest system oznakowania szkoły Parseval w Bitterfeld. Znaki zaprojektowano w różnych wielkościach aby zhierarchizować informacje. Naprawdę dobrze wyglądają zastosowane tu proste litery z surowymi betonowymi ścianami.




































 /  biuro projektowe Uebele / system informacji wizualnej w Szkole Parseval Bitterfeld, Niemcy



Nietypowe rozwiązanie, czyli typografia między innymi na suficie zastosowali Wyższej Szkole Projektowania  w Osnabruck. Tekst jest czytelny, wystarczająco duży aby czytający mógł przeczytać informację w odpowiednim momencie. Tutaj  także połączenie architektury i czarno-czerwonych znaków jest bardzo atrakcyjne wizualnie.









 
 /  biuro projektowe Uebele  / system informacji wizualnej w Szkole Projektowania / Osnabruck, Niemcy













/  biuro projektowe Uebele / system informacji wizualnej w firmie Adidas / Herzogenaurach, Niemcy